"Βαρέθηκα να λέω πως θ' αλλάξει
το σύστημα μας έχει επιτάξει
απόκληρα απομείναμε πουλάκια
κυνηγημένα, με ξεπουπουλιασμένα τα φτερά"
Σήμερα θυμήθηκα τον Νικόλα τον Άσιμο. Είχα καιρό να τον ακούσω, αλλά η στριμμένη μελωδία του "Βαρέθηκα" άρχισε να παίζει σήμερα στο κεφάλι μου μόλις ξύπνησα και έτσι πήρα τον Ξαναπές μαζί μου στη δουλειά. Ήταν περίεργη φιγούρα ο Άσιμος. Κατά μία έννοια ενσάρκωσε την πιο γοητευτική πλευρά της πλατείας Εξαρχείων, εκείνη που δεν είχε μόνο ιδιαιτερότητα, οργή και πρέζα, αλλά και άποψη, όραμα και πρόταση. Σε μια εποχή που οι ευυπόληπτοι μικροαστοί τρέμανε σαν τη σκιά τους ακόμα και να περάσουν από τα Εξάρχεια, πόσο μάλλον να κάθονται για τον καφέ τους, έτσι για να τη δουν και λίγο εναλλακτικοί ή περιπετειώδεις τύποι. Δεν είχε τότε Flocafe και Γρηγόρηδες. Όποιος σύχναζε εκεί ρίσκαρε να μπει στο στόχαστρο της παρακολούθησης των ρουφιάνων, ακόμα και αν ήταν ένας απλός ροκάς φοιτητής, που γούσταρε να πίνει τις μπύρες του στα πιο γνήσια ροκόμπαρα της Αθήνας. Και μη νομίζετε ότι αυτά γίνονταν επί Καραμανλή και Δεξιάς, όπως λέει ο μύθος. Επί Αλλαγής και παπανδρεϊκού Σοσιαλισμού γίνονταν αυτά. Η παλιά Δεξιά υπήρξε πάντοτε ένας πολύ πιο εντάξει "αντίπαλος". Ήξερες που στεκόταν, ντόμπρα πράγματα. Η σημερινή Δεξιά το έχει χάσει αυτό, έχει καταντήσει ένα μπλε ΠΑΣΟΚ.
Ας γυρίσουμε όμως στον Άσιμο. Λένε πως ο Άσιμος ήταν ψυχοπαθής και έπασχε από ένα είδος σχιζοφρένειας. Δεν ξέρω αν είναι αλήθεια, ή αν ήταν μια αναγκαία στάμπα για να ξεφύγει από τη βαρβαρότητα της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας. Είναι αλήθεια πως σε κάποια φάση τον στείλανε στο Δαφνί για λιγάκι και καπάκι πήγε και φυλακή, κατηγορούμενος για τον βιασμό μιας πρώην φιλενάδας του. Δεν ξέρω την αλήθεια για όλα αυτά. Δεν το έχω ψάξει και δεν είναι και τόσο εύκολο να βρεις το τι ισχύει: πολύ μυθολογία από τους "δικούς του", πολύ λάσπη από τους "καθώς πρέπει". Πάντως μετά τη φυλακή ο Άσιμος πήρε τον κατήφορο ψυχολογικά. Και κατέληξε να κρεμαστεί. 17 Μάρτη του 1988 ήταν. Κι εγώ οκτώ χρονών, έπαιζα αμέριμνος μπάλα στη γειτονιά.
Αυτό που ξέρω να σας πω εγώ για τον Άσιμο ήταν ότι ήταν ένας πολύ ταλαντούχος και ανήσυχος άνθρωπος, που υπήρξε συνεπέστατος σε όσα πίστευε. Ευτυχώς το ταλέντο του πρόλαβε να τύχει κάποιας αναγνώρισης, έστω και μέσω του αφόρητου συντηρητισμού του ροκοπατέρα Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Έγραψε πολλά ωραία τραγούδια ο Άσιμος, που συχνά τα διέκρινε ένα πολύ ιδιόμορφο χιούμορ, αλλά και ένας τρομερός ρομαντισμός, ο ρομαντισμός των ανθρώπων που ταξιδεύουν σε γαλαξιακά πλάτη και τους σκοτώνει λίγο-λίγο η μπίχλα της γήινης (και δη ελληνικής) καθημερινότητας.
Από όλα του όμως τα τραγούδια είναι το "Βαρέθηκα" που με κάνει και κλαίω (ναι ρε, κλαίω κι εγώ, τι είμαι; ρομπότ;). Είναι το πιο δικό του τραγούδι και συνάμα ένα τραγούδι που απομυθοποίησε όλους αυτούς τους θρύλους περί εξαρχειώτικης ζωής και αναρχικής πολιτικής τοποθέτησης. Και άφησε τον Νικόλα Άσιμο γυμνό απέναντι στην ιστορία, μακριά από τα φτιασίδια και τα φρου-φρου με τα οποία τον είχαν ντύσει οι εναλλακτικοί διανοούμενοι, που από όταν πέθανε και μετά ανέλαβαν να τον κάνουν αντι-είδωλο, ώστε να τον πουλήσουν κατόπιν καπιταλιστικότατα και με το αζημίωτο. Για μένα το "Βαρέθηκα" είναι ένα ροκ τραγούδι με ρεμπέτικες ποιότητες και με μία από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες που έχω ακούσει. Είναι η "Φραγκοσυριανή" της περιθωριακής γενιάς της μεταπολίτευσης. Και είναι ένα τραγούδι πολύ πιο ουσιαστικό και επαναστατικό από ό,τι έγραψαν ποτέ οι δικοί μας οργισμένοι πάνκηδες (Panx Romana και λοιποί) για το σύστημα και τα λοιπά.
Βαρέθηκα τη μίζερη μου φύση
κανένας πια δεν λέει να ξεκουνήσει
κανένας πια δεν λέει να ξεκουνήσει
αναμφιβόλως, δεν με χωράει ο τόπος ρε παιδιά
Βαρέθηκα τα ίδια και τα ίδια
τα δάκρυα να κάνω μπιχλιμπίδια
τα λόγια μοναχά μας απομείναν κι οι θεωρίες
στην πράξη μας χαλάνε οι θεσμοί
Βαρέθηκα να λέω πως θ' αλλάξει
το σύστημα μας έχει επιτάξει
απόκληρα απομείναμε πουλάκια, κυνηγημένα
με ξεπουπουλιασμένα τα φτερά
Απόκληρα απομείναμε πουλάκια με ξεπουπουλιασμένα τα φτερά
Βαρέθηκα κι αυτό το μονοπάτι
ακόμα και σαν βρω κάνα κομμάτι
πώς είναι δυνατό να μαστουριάζεις, εξήγησέ μου
άμα σου περιφράξαν την καρδιά
λαρα λαλα λαα λα λαλα λα........
Για πες μου πώς μπορείς και μαστουριάζεις
άμα σου περιφράξαν την καρδιά
Συνέχεια μου έρχεσαι από πίσω
δεν έχω πια το σάλιο να σε φτύσω
πώς γίνεται στον ένα παλαβιάρη, εξήγησέ μου
κουτόχορτο χιλιάδες να βοσκάν
Πώς γίνεται στον κάθε παλαβιάρη κουτόχορτο χιλιάδες να βοσκάν
λαρα λαλα λαα λα λαλα λα......